यौन प्राय: सबै व्यक्तिका लागि जीवनको महत्वपूर्ण पक्ष हुन्छ तर थोरै पनि लापरवाहीले उसका लागि यौन संक्रमण अर्थात् सेक्सुअल ट्रान्समिटेड डिजीस एसटीआईको जोखिम बढाउँछ । स्वस्थ यौन जीवनका लागि केही बानीलाई बिनासर्त अपनाउनुपर्छ । यसका लागि सुरक्षित र स्वस्थ दृष्टिकोण पनि आवश्यक हुन्छ । कैयन् अवस्थामा यौन सुरक्षाप्रति खासै वास्ता गरिंदैन र यौन संक्रमण एवं रोगहरू निम्तिन्छन् । सुरक्षित यौनको अभ्यास गर्नु र यस विषयमा आफूलाई शिक्षित तथा जानकार बनाउनु आफूलाई संक्रमित हुनबाट जोगाउनु हो । यसले महिलालाई गर्भवती हुने जोखिमबाट पनि जोगाउँछ ।

कन्डमको प्रयोग

एउटा कन्डमको प्रयोग एकपटक मात्र गर्नुपर्छ । त्यसबाहेक उपयोग गर्नुपूर्व कन्डमको एक्सपायरी डेट पनि जाँच गर्नु आवश्यक हुन्छ । दुईवटा कन्डमको प्रयोगलाई बढी सुरक्षित मानिनु मिथक मात्र हो र यो कन्डम फुट्ने सम्भावनाभन्दा बढी खतरनाक हुन्छ । दुईवटाको एकसाथ प्रयोगले कन्डम एक–अर्कोसित रगडिन्छ र त्यो फुट्ने सम्भावना पनि प्रबल हुन्छ । 

जोखिमबाट जोगिऔं 

अत्यधिक नशामा हुँदा यौन क्रियाबाट जोगिनुपर्छ । नशाका कारणले यौन प्रक्रियामा सुरक्षित रहने कुरापट्टि ध्यान नजान सक्छ । त्यस्तो अवस्थामा टेस्टोस्टेरोनको स्तर पनि कम हुन्छ । आफ्नो आत्मविश्वास बढाएर कम जोखिम भएका गतिविधिको अभ्यास गर्नु उपयुक्त मानिन्छ । यसले विश्वास र सञ्चार कायम राख्न पनि सहयोग पुर्‍याउँछ । 

परामर्श पनि जरुरी 

यदि कुनै पनि यौन दुव्र्यवहारको सिकार भइएको छ, जसले गर्दा यौन जीवन प्रभावित भएको छ र सेक्सका बेला असुरक्षित महसुस हुन्छ भने चिकित्सक वा परामर्शदाताको सल्लाह लिनु आवश्यक हुनसक्छ । यौन गतिविधि पश्चात् शारीरिक जाँच गर्नु राम्रो हुन्छ । शारीरिक जाँचमा एसटिडीलाई प्राथमिकता दिनुपर्छ । जस्तै गोनोरिया, क्लेमिडिया, हेपेटाइटिस, एचआईभी, हर्पीस तथा सिफलिस जस्ता रोगहरू ।

सम्पर्कपश्चात् शौच जानु 

यौन सम्भोगपश्चात् टोयलेट जानु राम्रो हुन्छ । यसले युटीआई अर्थात् युरिनरी ट्रेक्ट इन्फेक्सनबाट जोगाउँछ । सम्भोगका बेला मूत्राशय प्रभावित हुने भएकाले संक्रमण हुने सम्भावना हुन्छ । 

कुराकानी आवश्यक

यौनका विषयमा आफ्नो इच्छा एवं आवश्यकता आफ्नो पार्टनरसमक्ष व्यक्त गर्न लजाउनु हुँदैन । आफ्नो पार्टनरलाई यौन क्रियामा कुन कुरा आरामदायक र रोमाञ्चक महसुस हुन्छ भन्ने कुराको जानकारी गराउनु उपयुक्त हुन्छ । आफूलाई असहज लाग्ने र इच्छा नभएको कुरा पनि सेयर गर्नु जरुरी हुन्छ । यसले यौन सम्बन्धलाई सुमधुर, रोमाञ्चक तथा सहज बनाउन महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्छ ।