• कभरस्टोरी
    • रिपोर्ट
    • टिप्पणी
    • वार्ता
  • जीवनशैली
    • विज्ञान प्रविधि
    • स्वास्थ्य
    • करिअर
    • घुमघाम
    • फेसन
  • मल्टिमिडिया
    • फोटोस्टोरी
    • भिडियो
    • पोडकास्ट
  • कला मनोरञ्जन
    • सिनेमा
    • सङ्गीत
    • साहित्य
    • थिएटर
    • ललितकला
    • सेलिब्रेटी
    • गसिप
  • खेलकुद
    • राष्ट्रिय
    • अन्तराष्ट्रिय
    • क्रिकेट
    • फुटबल
  • प्रोफाइल
    • वाह ! जिन्दगी
    • ती युवा
    • किशोर छँदा
    • स्मृति लेख
  • समाज
    • शिक्षा
    • संस्कृति
    • इतिहास
    • प्रवास
    • अन्तर्राष्ट्रिय
    • सहर
    • अर्थ
    • खानपिन
  • ब्लोअप
  • कभरस्टोरी(current)
    • रिपोर्ट
    • टिप्पणी
    • वार्ता
  • जीवनशैली(current)
    • विज्ञान प्रविधि
    • स्वास्थ्य
    • करिअर
    • घुमघाम
    • फेसन
  • मल्टिमिडिया(current)
    • फोटोस्टोरी
    • भिडियो
    • पोडकास्ट
  • कला मनोरञ्जन(current)
    • सिनेमा
    • सङ्गीत
    • साहित्य
    • थिएटर
    • ललितकला
    • सेलिब्रेटी
    • गसिप
  • खेलकुद(current)
    • राष्ट्रिय
    • अन्तराष्ट्रिय
    • क्रिकेट
    • फुटबल
  • प्रोफाइल(current)
    • वाह ! जिन्दगी
    • ती युवा
    • किशोर छँदा
    • स्मृति लेख
  • समाज(current)
    • शिक्षा
    • संस्कृति
    • इतिहास
    • प्रवास
    • अन्तर्राष्ट्रिय
    • सहर
    • अर्थ
    • खानपिन
  • ब्लोअप(current)
  • थप
    • अभिमत/विचार
    • अन्तरवार्ता
    • समाचार
    • कार्टुन
    • ब्लग
    • इपेपर
    • अर्काइभ
  1. होम
  2. समाज
  3. इतिहास
इतिहास
पतीता-१
  • फेसबुकमा शेर गरौ
  • ट्वीटरमा शेर गरौ
  • मेल गरौ

साप्ताहिक संवाददाता

पतीता-१
मंसिर २६, २०७१
मानिसहरू दरबारिया रासलीलाहरू चाखपूर्वक सुन्छन्, सुनाउँछन् । यस्ता रासलीलाले विश्वको इतिहास नै भरिएको छ भने नेपालको इतिहास त्यसबाट अछुतो रहने कुरै भएन । एउटा यस्तै कथा भक्तपुरको इतिहाससँग पनि जोडिएको छ । अझै पनि किम्बदन्तीका रूपमा रहेको यो कथाले त्यतिबेलाको भक्तपुरको सत्तासंघर्षको छनक पनि दिन्छ ।

राजा जितामित्र मल्ललाई कतिपय इतिहासकार भक्तपुरको कृषि प्रणालीमा सुधारका प्रबर्तक मान्छन् । कृषि क्षेत्रमा भक्तपुरको अहिले जुन धाक छ त्यसको बीजारोपण राजा जितामित्र मल्लले नै गरेका थिए । बीउबिजनको संग्रह, कुलो, पैनी तथा बाँध आदि निर्माण, कृषि बजारको व्यवस्था आदि उनका महत्त्वपूर्ण योगदान मानिन्छन् । त्यतिमात्र होइन यी राजा आफ्नो समयका प्रख्यात नाटककार पनि थिए । भक्तपुरमा अहिले देखिने अधिकांश मल्लकालीन सम्पदाको निर्माण गर्ने श्रेय पनि यिनै राजालाई छ । राजा जितामित्रको शासनकाल वि.सं. १७२० देखि १७५३ सम्म रहेको मानिन्छ । यति हुँदाहुँदै पनि जितामित्र स्त्रीलम्पट थिए । उनले कुनै जात्रा हेर्ने क्रममा एक युवतीलाई देखे, जसलाई मन पराएर उनले विवाहसमेत गरे । राजाकी ती कान्छी रानी कुनै युवककी प्रेयसी थिइन् । राजाले आफूसँग जबर्जस्ती विवाह गरे पनि ती रानीले आफ्नो प्रेम बिर्सन सकिनन् । आफ्नो प्रेम प्राप्त गर्नकै लागि उनले आफ्ना प्रेमी भाजु कसा:लाई सरकारी ओहदामा नियुक्ति दिलाएर दरबार भित्र्याइन् ।

दरबार पसेपछि भाजु कसा:को षड्यन्त्र सुरु भयो । त्यही षड्यन्त्रको परिणामस्वरुप राजा जितामित्र मल्लको असामयिक मृत्यु भयो । कतिपय इतिहासकारले राजाको मृत्युमा भाजु कसा:ले विष प्रयोग गरेको हुनसक्ने आशंका पनि गरेका छन् । राजाको मृत्यु हुँदा उनका उत्तराधिकारी भुपतिन्द्र मल्ल नाबालक थिए । त्यही अवसरको फाइदा उठाउँदै आफू नाबालक राजाको नायब भएर कान्छी महारानीले भाजु कसा:लाई मुख्य प्रशासक नियुक्त गरिन् अनि भाजु कसा:सँग खुलेआम रासलीला गर्न थालिन् । त्यसपछि भाजु कसा:ले राजा भुपतिन्द्र मल्लको हत्या गर्ने षड्यन्त्र रचे । उक्त षड्यन्त्रको सुइँको पाएपछि भुपतिन्द्र मल्ल बेपत्ता भए । भुपतिन्द्र मल्ल बेपत्ता भएपछि उनकी आमालाई थुनामा राखियो । त्यसपछि कान्छी महारानी र भाजु कसा:को रासलीला उत्कर्षमा पुग्यो भने भाजु कसा: नै भक्तपुरको सर्वेसर्वा भए । बेपत्ता भएपछि लुकेर बसेका भुपतिन्द्र मल्लले उमेर पुगेपछि भक्तपुरका जनताको सहयोगमा विद्रोह गर्दै पुन: सत्ता आफ्नो हातमा लिए । सत्तामा फर्किएपछि उनले भाजु कसा:लाई शिरोच्छेदन गरी मृत्युदण्ड दिए भने आफ्नी कान्छी आमालाई महिला भएका कारणले मृत्युदण्ड नदिई आजीवन कारावासको सजाय सुनाए । भाजु कसा:लाई मृत्युदण्ड दिइएको ठाउँलाई अहिले पनि भक्तपुरवासीहरू घृणाको दृष्टिले हेर्छन् ।

प्रतिक्रिया
हाम्रो छनोट
कोभिड–१९ को जोखिम मुल्यांकन गर्ने बिधि (कोभिरा) सार्वजनिक
गर्भवती वा सुत्केरीको स्वास्थ्यमा समस्या देखिए के गर्ने ?
निर्मातासँग कलाकारको गुनासोः काम गराउने, अनि हराउने ?
राइडरलाई रोजीरोटीकै समस्या
सधैँ सडकमा
सम्बन्धित
इतिहास
जसले दरबार छाडे

वैशाख ८, २०७७

इतिहास
इतिहास बुझ्ने  बलियो आधार चित्र नै हो 

 प्रकाश रानाभाट

वैशाख ८, २०७७

इतिहास
चंगेज खान (सन् ११६२–१२२७)

वैशाख ८, २०७७

इतिहास
सर्वाधिक कमाइ  गर्ने मोडलहरू

रोजिन शाक्य

वैशाख ८, २०७७

कभरस्टोरी

  • रिपोर्ट
  • टिप्पणी
  • वार्ता

जीवनशैली

  • विज्ञान प्रविधि
  • स्वास्थ्य
  • करिअर
  • घुमघाम
  • फेसन

मल्टिमिडिया

  • फोटोस्टोरी
  • भिडियो
  • पोडकास्ट

कला मनोरञ्जन

  • सिनेमा
  • सङ्गीत
  • साहित्य
  • थिएटर
  • ललितकला
  • सेलिब्रेटी
  • गसिप

खेलकुद

  • राष्ट्रिय
  • अन्तराष्ट्रिय
  • क्रिकेट
  • फुटबल

प्रोफाइल

  • वाह ! जिन्दगी
  • ती युवा
  • किशोर छँदा
  • स्मृति लेख

समाज

  • शिक्षा
  • संस्कृति
  • इतिहास
  • प्रवास
  • अन्तर्राष्ट्रिय
  • सहर
  • अर्थ
  • खानपिन

थप

  • ब्लोअप
  • अभिमत/विचार
  • अन्तरवार्ता
  • समाचार
  • कार्टुन
  • ब्लग
  • इपेपर
  • अर्काइभ

हामीलाई खोज्नुहोस्

हाम्रा अन्य प्रकाशनहरु

  • ekantipur
  • Kantipur TV
  • Radio Kantipur
  • The Kathmandu Post
  • Nepal
  • Nari

विज्ञापन

छापामा विज्ञापन गर्न यहाँ सम्पर्क गर्नुहोला»

Copyright © Saptahik