बढ्दो उमेरसँगै यौनप्रति रुचि कम हुँदै जानु स्वभाविक हो, तर जब कम उमेरमै यौन प्रति रुचि घट्छ भने त्यो सेक्स रिसेसनको संकेत हुन सक्छ । विश्वका अनेकन् देशमा गरिएका सर्वेक्षणअनुसार विगतका दशकको तुलनामा अहिलेको परिस्थितिमा युवाहरूको यौन सक्रियता कम हुँदै गएको छ, जसलाई विज्ञहरूले व्यक्तिगत तथा सामाजिक परिवेश दुवै दृष्टिले सुखद मानेका छैनन् । विज्ञहरूका अनुसार यसो हुनुको प्रमुख कारण हो— प्रविधिको बढ्दो प्रयोग, अनलाइन पोर्नोग्राफी, इन्टरनेट तथा सोसल मिडिया । 

पोर्नोग्राफी

अनलाइन पोर्नोग्राफीको बढ्दो चलनका कारण मानिसहरूमा इन्टरनेट सेक्स एडिक्सन बढेको छ भने धेरैमा रियल लाइफ सेक्सप्रतिको झुकाव घट्दै गएको पाइन्छ । विज्ञहरूका अनुसार जो पोर्न फिल्मको लतमा हुन्छन् उनीहरूलाई रियल लाइफ सेक्सभन्दा पोर्न नै बढी आनन्ददायक लाग्छ । कारण उनीहरू काल्पनिक दुनियाँबाट बाहिर आउन चाहँदैनन् र त्यस्तै प्रकारको यौन क्रियाकलापको अपेक्षा राख्न थाल्छन् । यदि पार्टनरले उनीहरूको यो अपेक्षा पूरा गर्न सकेनन् भने उनीहरू त्यो पार्टनरसित यौन क्रियाकलापमा संलग्न हुने रुचि देखाउँदैनन् । अर्कातर्फ केही जोडीमा भने पोर्न फिल्ममा देखिएजस्तो स्टामिना आफ्नो पार्टनरमा नभएको वा त्यस्तो शारीरिक आकर्षण नपाएका कारणले एक किसिमको हिनता बोध गर्छन् र उनीहरू यौन प्रक्रियाबाटै टाढिन थाल्छन् । 

इन्टरनेट

इन्टरनेटले हामी सबैको जीवनलाई सहज बनाएको छ तर यसका कैयन् साइड इफेक्ट पनि छन्, जसमध्ये सेक्स रिसेसन पनि एउटा हो । विशेषज्ञहरूका अनुसार आजभोलि अधिकांश जोडी आफ्नो स्मार्ट फोनमा यति व्यस्त रहन्छन् कि उनीहरू साथमा रहेर पनि सँगै नभएजस्तो हुन्छ । फुर्सदमा एकअर्काको सामीप्यताभन्दा पनि मोबाइल स्क्रीनमा उनीहरूको बढी ध्यान केन्द्रित भएको पाइन्छ । अर्कातिर युवा पुस्तामा अनलाइन डेटिङ, च्याटिङ र डिजिटल सोसलाइजिङको क्रम बढ्दो छ, जसका कारण उनीहरूमा भावनात्मक लगाव एवं शारीरिक आकर्षण तथा निकटतामा ह्रास देखिंदै गएको छ । यसले व्यक्तिको यौन जीवनलाई क्रमिक रुपमा नकारात्मक प्रभाव पार्दै लगेको पाइन्छ ।

कामको बढ्दो बोझ र तनाव

सामाजिक प्रतिष्ठा र वर्क प्रेसर पनि यौनप्रति नीरसताको प्रमुख कारणमध्ये एक हो । दम्पती दुवै कामकाजी हुनुपर्ने बाध्यता तथा आवश्यकताले दाम्पत्य जीवनमा कामको दबाब वृद्धि भएसँगै उनीहरूबीचको शारीरिक सामीप्यता एवं त्यसका लागि समय अभाव समस्याका रूपमा अगाडि आएको छ । बिस्तारै यौन उनीहरूको प्राथमिकताको सूचीबाट हराउँदै गएको पाइन्छ । कामको तनाव र दबाबले दम्पतीहरूलाई शारीरिक, मानसिक एवं भावनात्मक रूपमा यति शिथिल बनाउँछ कि उनीहरू कामोत्तेजना लगभग समाप्त भएजस्तो अनुभव गर्न पुग्छन् । तनावका कारण हार्मोन्सको स्तर गडबड हुन पुग्छ र त्यसको असर यौन जीवनमा समेत पर्छ । 

बडी बिल्डिङको क्रेज

आजभोलि फिटनेस र बडी बिल्डिङको क्रेज बढ्दो छ । चाँडै आफ्नो बडी बनाउने चक्करमा कतिपय युवा डायट सप्लिमेन्ट्स तथा स्टेरोयड्सको सहारा लिन्छन् जसले छोटो समयमै शरीर गठिलो बनाउँछ, तर त्यसले दीर्घकालीन रूपमा स्वास्थ्यमा असर देखाउँछ । स्टेरोयडयुक्त डाइट सप्लिमेन्टले नपुंसकता र यौन प्रति अरुचि जस्ता समस्या सृजना गर्ने विज्ञहरूको दाबी छ ।

गलत खानपान

विज्ञहरूका अनुसार युवा दम्पतीहरूमा यौनप्रतिको रुचि घट्नुका अनेकन् कारणमध्ये अस्वस्थकर खानपान पनि एउटा हो । जंक फुड, फ्राइड फुड आदि अत्यधिक मात्रामा सेवन गर्नाले हाइड्रोजेनटेड फ्याट्सको मात्रा वृद्धि हुन्छ र त्यसले सेक्स हार्मोन टेस्टोस्टेरनको स्तरमा कमी ल्याउँछ, जसका कारण मानिसको सेक्स ड्राइभमा असर पर्छ । 

डिप्रेसन

केही वर्ष यता युवाहरूमा डिप्रेशन र एन्जायटीको मात्रा बढ्दो छ । रोजगारीमा असुरक्षा, घर–सम्पत्ति जोड्ने चाहना र दबाब, प्रतिस्पर्धाको प्रभाव आदिका कारण युवा पुस्ताको मानसिक स्वास्थ्यमा प्रतिकूल प्रभाव परेको पाइन्छ र यस्तो स्थितिमा एन्टी डिप्रेसनको औषधीको प्रयोग पनि बढेको छ । यी सबैको दुष्प्रभाव यौन जीवनमा समेत परेको छ । 

केही उपाय सेक्स रिसेसन हटाउने

    सबैभन्दा पहिले इन्टरनेट तथा सोसल मिडियाको लतबाट टाढा रहनु आवश्यक छ । पोर्नप्रतिको चाहनालाई घटाउँदै लगेर यसबाट मुक्त हुनुपर्छ । 

    खानपानमा विशेष ध्यान दिनुपर्ने हुन्छ । बडी बनाउने र चाँडो फिट हुने चाहनामा अनावश्यक सप्लिमेन्टको प्रयोगबाट जोगिनुपर्छ । यौन जीवनलाई स्वस्थकर र सुखदायी बनाउन सेक्स बुस्ट खाद्य पदार्थ जस्तै अण्डा, माछा, ओलिभ आयल, एबोकार्डो, डार्क चकलेट आदि सेवन गर्नु उपयुक्त मानिन्छ । 

    कामको बोझ र तनावलाई घर तथा सयन कक्षसम्म ल्याउने गल्ती गर्नु हुँदैन । कामसँगै आराम पनि जरुरी छ भन्ने कुरा बुझ्नुपर्छ । व्यक्ति र मेसिनमा फरक हुन्छ । शारीरिक एवं मानसिक रुपमा रिल्याक्स भएसँगै यौनप्रतिको रुचि बढ्न थाल्छ । यौनलाई फुर्सदको समयका लागि नभै जीवनको महत्वपूर्ण पक्षका रुपमा लिएर त्यसलाई स्वभाविक रुपमा स्वीकार गर्नु जरुरी छ । सन्तान उत्पादनका लागि यौन एउटा प्रक्रिया हो तर यो सन्तान उत्पादनका लागि मात्र हो भन्ने कुरामा बुझ्नु गलत हो ।