भाद्र १, २०७६हाँस्ने र हँसाउने मानिसका विभिन्न तरिका हुन्छन् अनि विभिन्न माध्यम पनि । चुट्किला, हास्य टेलिचित्र, प्रहसनजस्ता माध्यम पुराना भैरहेका बेला अहिलेको युवापुस्तामाझ स्ट्यान्ड–अप कमेडी र प्य्रांक लोकप्रिय माध्यम बनेका छन् । प्य्रांक अर्थात ठट्यौली, जसको उद्देश्य हुन्छ— मानिसहरूलाई चलाखीपूर्वक मुर्ख बनाउनु र दर्शकलाई मनोरञ्जन प्रदान गर्नु । संवेदनशील विषयवस्तुमा विभिन्न तरिकाले प्य्रांक गरेर मानिसलाई केही समयसम्म कन्फ्युजनमा राख्नु र आश्चर्यमा पार्नु प्य्रांकस्टरहरूको विशेषता नै मानिन्छ । क्षणिक रमाइलो र हाँसोका लागि पश्चिमा मुलुकबाट सुरु भएको प्य्रांकलाई पछ्याउनेहरू नेपालमा पनि थुप्रै छन्, जसले विशेष गरी युट्युबको माध्यमबाट मनोरञ्जन प्रदान गर्ने गरेका छन् । युट्युबमा राम्रा र चर्चित प्य्रांक गर्न सफल केही प्य्रांकस्टरको खोजिनीति गर्दै साप्ताहिक संवाददाता प्रकाश रानाभाट :
नेपालमा सुरुवात
सम्भवतः नेपालका पहिलो प्य्रांकस्टर आकाश सेढाई हुन् । उनले १९ वर्षको उमेरमा सन् २०१३ देखि विदेशी प्य्रांकहरूबाट प्रभावित भएर नेपालमा प्य्रांक भिडियो बनाउन थालेका थिए । आशिषले प्य्रांक गर्दा अहिलेसम्म १२ पटक कुटाइ खाएका छन् । आशिषको बम काण्ड र बन्चरो काण्ड युट्युबमा बढी रुचाइएको प्य्रांक हो ।
नीरज श्रेष्ठ
नेपालमा सबैभन्दा बढी रुचाइएको र धेरैले हेर्ने युट्युब च्यानल हो— नेपाली प्य्रांक मिनिस्टरको च्यानल । नीरज श्रेष्ठले दुई वर्षअघि मात्र खोलेको यो च्यानल छोटो समयमै चर्चा कमाउन सफल भयो । यो च्यानललाई ४ लाख १९ हजारभन्दा बढीले सब्सक्राइभ गरेका छन् । वास्तविक कुराको प्रतिक्रिया एक्सन, कट नगरी जस्ताको तस्तै दर्शकमाझ प्रस्तुत गर्न प्य्रांक भिडियो बनाउने नीरजका अनुसार प्य्रांककै कारण आफूलाई धेरै जनाले चिने पनि नेपालमा प्य्रांक भिडियो बनाउन निकै गार्हो छ । प्य्रांकबाट आफ्नो सामान्य जीवन चलेको र बेलाबेला गाली र धम्कीसमेत आउने नीरज बताउँछन् । पहिले–पहिले मानिसलाई प्य्रांकका बारेमा बुझाउनै कठिन थियो भने कतिपयले प्य्रांकको नाम बाटोमा हिँड्ने मानिसलाई अनावश्यक तनाव दिने तथा दिक्दार बनाउने गरेको नीरज बताउँछन् । राम्रो प्य्रांक गर्न नयाँ पुस्ताका भाइबहिनीहरूले अझै धेरै सिकेर सभ्य तरिकाले प्य्रांक गर्नुपर्ने उनको सुझाव छ । नीरज भन्छन्— केहीलाई फिल्टर गरेर अघि बढ्नुपर्छ, होइन भने नेपालमा प्य्रांकको भविष्य छैन ।
नीरज समसामायिक विषय तथा देशमा भएका विभिन्न घटनाका बारेमा प्य्रांक भिडियो तयार पार्छन् । कुकुरको सेकुवा, डट्टी माइन्ड टेस्ट, घोस्टजस्ता प्य्रांक भिडियो उनको च्यानलका हिट प्य्रांक हुन् ।
आकाश सेढाईं
नेपाली प्य्रांकस्टरका सञ्चालक आकाश सेढाईं सम्भवतः नेपालका पहिलो प्य्रांकस्टर हुन् । सन् २०१३ देखि युट्युबमा प्य्रांक भिडियो अपलोड गर्दै आएका सेढार्इंबाट प्रेरित भएर अरू धेरैले प्य्रांक भिडियो बनाउँदै आएका छन् । नेपाली प्य्रांकस्टर नामक युट्युब च्यानल सञ्चालन गर्दै आएका सेढाईंको च्यानललाई ३ लाख ६९ हजारभन्दा बढीले सब्सक्राइभ गरेका छन् । धेरै जनाले रहरले र तयारी बिना नै प्य्रांक गर्ने थालेपछि अहिले प्य्रांकमा विकृति मौलाएको सेढाईंको ठम्याइ छ ।
एलिश राई
एलिशको युट्युब च्यानल पनि युवापुस्तामाझ रुचाइएको प्य्रांक च्यानल हो । एलिश समाजमा घट्ने घटना तथा रुढिवाद तथा अन्धविश्वासमाथि प्रहार गर्ने किसिमका प्य्रांक भिडियो निर्माण गर्छन् । उनी यथार्थ र वास्तविकताको नजिक रहेर प्य्रांक भिडियो बनाउन माहिर छन् । डेढ वर्षअघि मात्र खोलिएको उनको च्यानललाई २ लाख ५० हजार जनाले सस्क्राइभ गरेका छन् भने उनका भिडियो १ करोड ८७ लाख ५४ हजार पटक हेरिएको छ । एलिशले बनाएको साउनको मेहेन्दी, आयो दुधे मकै, झाँक्री महाराज तथा बारबर आदि प्य्रांक भिडियो बढी रुचाइएको छ ।
पासाङ लामा
युट्युबमा छोटो समयमै धेरैले रुचाएको च्यानल हो— नेप्लिज ड्रिमर । पासाङ लामाले चलाएको यो च्यानललाई ५८ हजारले सस्क्राइभ गरेका छन् । सुरुमा आफ्नो ब्लगको भिडियो अपलोड गर्न मात्र च्यानल खोले पनि पछि दर्शकहरूलाई मनोरञ्जन प्रदान गर्न प्य्रांक भिडियो निर्माण गर्न थालेको पासाङ बताउँछन् । स्नातकोत्तर तहसम्म अध्ययन गरेका पासाङ हास्य क्षेत्रमा नयाँ आयाम थप्न प्य्रांकसँगै स्ट्यान्ड–अप कमेडी लगायतका अन्य विभिन्न कार्यक्रम ल्याउने योजनामा छन् । प्य्रांकको माध्यमबाट हास्य क्षेत्रमा केही रोचकता आए पनि केहीले नबुझेर र नजानीकनै प्य्रांक भिडियो बनाएकाले अन्य क्षेत्रमा जस्तै प्य्रांकमा पनि विकृति मौलाएकोमा भने लामा चिन्ता व्यक्त गर्छन् ।
आशिष प्रसाईं
प्य्रांकस्टर रिभाइभल युट्युब च्यानलको सञ्चालक हुन्— आशिष प्रसाईं । चार वर्षअघि खोलिएको यो च्यानलको सस्क्राइभ २ लाख २७ हजार छ । इन्जोय एभ्री मोमेन्ट भन्ने नारासहित सुरु गरिएको यो च्यानलको उद्देश्य सामाजिक विषयवस्तुमा प्य्रांक गरेर दर्शक हँसाउनु भएको आशिष बताउँछन् । प्य्रांक भिडियो मात्र बनाउँदा समाजमा नराम्रो सन्देश गएकाले उनले अहिले सामाजिक चेतनामूलक भिडियोहरू पनि तयार पार्न थालेका छन् । प्य्रांक भिडियो बनाउन सजिलो नहुने र धम्कीहरू आए पनि आफूले त्यसलाई सामान्य रूपमा लिएको आशिष बताउँछन् । आशिषका टिकटक, धरहरा मःम, पप्पी आदि हिट प्य्रांक भिडियो हुन् ।
टप ५ प्य्रांक च्यानल
१. प्य्रांक भर्सेस प्य्रांक
२. यान क्यू टिभी
३. जस्ट फर लाफ गेग्स
४. म्यागिक अफ रहत
५. इम्प्रोभ एभ्री होयर
प्य्रांकसम्बन्धी विश्वव्यापी तथ्यांक
पोल्यान्ड, स्कटल्यान्डजस्ता मुलुकमा मनाइने अप्रिल फूल मुर्ख दिवसका रूपमा मनाउने प्रचलन छ ।
स्पेनिस भाषा बोल्ने देशहरूमा डिसेम्बर २८ मा प्य्रांक गरेर रमाइलो गर्ने चलन छ ।
डेनमार्कमा मे १ का दिन मज कट नामक पर्व मनाइन्छ ।
यो पर्वलाई पनि मुर्ख बनाउने दिनका रूपमा लिइन्छ ।
स्वीडेनमा मे १ लाई जोकिङ डेका रूपमा मनाइन्छ ।
भारतमा होली पर्वमा, स्पेन र ल्याटिन अमेरिकामा डिसेम्बर २८ मा सोझा मानिससँग प्य्रांक गर्ने चलन छ ।
प्रतिक्रिया
हाम्रो छनोट
