चिच्याएर वर माग्दा मनले चिताएको पुग्छ भन्ने धार्मिक विश्वास सत्यवती तालमा छ । चुरे र महाभारत क्षेत्रको सिमानामा पर्ने यहाँ सानो ताल छ । यति मात्र होइन, सत्यवती बाजेबज्यैको मन्दिर पनि छ । तालक्षेत्रमा तीन पटकसम्म कराउँदै वर माग्दै चिच्याएर घुम्ने गरिन्छ । तिनाउ गाउँपालिका–४, कोलडाँडा सत्यवती जंगलको बीच तालमा कात्तिकमै पूर्णिमा परेका बेला बढी भीड लाग्छ । 

‘दोस्रो रामपुर आइडल’ को उपाधि रामपुरकी सैलिसा रानाले जितेकी छन् । उत्कृष्ट नृत्य प्रतिभा छनोट गरी नयाँ पुस्तालाई प्रोत्साहित गर्न रामपुर महोत्सव तथा व्यापार मेलाको अवसरमा रामपुर उद्योग वाणिज्य संघले प्रतियोगिता आयोजना गरेको हो ।

‘ तानसेन नगरपालिका, तीनपिपलेका ७८ वर्षीय ताराबहादुर गाहा मगर भन्छन्, ‘किशोरीहरूलाई पनि सिकायो भने राम्रो हुन्छ ।’ किशोरी अनिला पल्ली र कृपा मश्राङ्गीले मारुनी नाच्न सिकेका छन् । चनबहादुर राना पुरुसुङ्गे बनेर नाच्छन् । यमबहादुर थापा र भीमबहादुर कुँवर मगर मादले बनेर उफ्रिएको हेर्न मज्जा हुन्छ ।

युट्युबमा गाईजात्रे र अन्य गायनबाट चर्चा पाएकी बविता बानियाँ जेरीको हास्यव्यंग्य निकै रमाइलो रह्यो । राजा राजेन्द्र पोखरेलले समसामयिक विषयमा व्यग्यं प्रहार गर्दा पेट नमिच्ने कोही भएनन् । जेरी र राजा राजेन्द्रको व्यंग्यवाणले दर्शकमा हाँसोको फोहोरा छुट्यो ।

तानसेनको एकमात्र खेलमैदान टुँडिखेल अन्यत्रको भन्दा केही सहज छ, तर यो मैदान पनि मापदण्डअनुरूप छैन । वर्षायाममा हिलाम्मे हुने उक्त मैदान हिउँदमा धुलाम्मे हुन्छ । गत वर्ष त्यहाँ दूबो त रोपियो, तर मैदानको अवस्था उस्तै छ ।

मारुनी नाचमा दुई जना मारुनी दुईदेखि तीन जना मादले, एकजना पुरसिंगे तथा ६ जनादेखि १० जनासम्म गायक हुन्छन् । गायकहरूमध्ये एक जना गुरु हुन्छ । दर्लामीका अनुसार गीत निकाल्ने ‘रौरा’ ले गीत निकाल्छ । खास गरेर दसैं, तिहार, देउसी–भैली, न्वारन, पूजा, कुत बढाई (छोरा पाउँदा) आदि मारुनी नाच नाचिन्छ ।

प्रदेश स्तरीय ट्वान्टी–ट्वान्टी क्रिेकट प्रतियोगितामा लुम्बिनी क्रिकेट क्लबले उपाधि हात पारेको छ । फाइनमा प्रोफेसनल क्रिकेट क्बल पाल्पालाई सय रनको फराकिलो अन्तरले पराजित गर्दै लुम्बिनी नवयुवा क्रिकेट क्लब लुम्बिनी, रुपन्देहीले जित हात पारेको हो ।

पाल्पाको तानसेन ५ नम्बर प्रदेशको पुरानो सहर पनि हो । पछिल्लो संविधानसभा निर्वाचनमा नेपाली कांग्रेसका हरिप्रसाद नेपालले जितेको क्षेत्र भए पनि मदनपोखरा गाविस थपिएकाले पनि यो नगरले चर्चा कमाएको छ । क्षेत्र नम्बर २ का तेल्घा र मदनपोखरालाई तानसेन नगरपालिकामा मिसाइएको छ ।

यसअघि तीन पटक ताप्लेजुङ टिम रौतहटसँग पराजित भएको थियो । दुईपल्ट रौतहटकै मैदान र एकपल्ट सिन्धुपाल्चोकमा हारेको बदला ताप्लेजुङले तानसेनस्थित टुँडिखेल मैदानमा लिएको छ ।

सामान्यतया ‘सिटअप’ सेना वा प्रहरीले गर्छन् भन्ने सोच हुन्छ तर रामपुर नगरपालिका, ५ दर्छाका ६० वर्षीय रामचन्द्र खनाल भने– ‘सिटअप’ गरेर विश्व कीर्तिमान कायम गर्ने तयारीमा छन् । खनालले घर्किंदो उमेरमा पनि सिटअप गरेर आफ्नो स्वास्थ्य अवस्थासमेत सुधारेका छन् ।

दसैंका बेला काठैकाठले बनाइएको चर्खे पिङ देख्न पाइन छाडेको छ । धेरैले सानो छँदा काठको चर्खे पिङ खेल्न हिँडेको सम्झना मात्र गर्छन् । यही पिङ खेल्न ठाउँठाउँमा पुगेको अनुभव धेरै बूढापाका एवं अधबैंसेहरूलाई छ । उनीहरू साथीभाइसँगै चर्खे पिङ लाइन लागेर खेल्थे ।

तानसेनस्थित श्रीनगर एफएमले आयोजना गरेको अनलाइन तीजगीत प्रतियोगिता, २०७३ को उपाधि सीता परियारले जितेकी छिन् ।

नेपाल संगीत तथा नाट्य प्रज्ञा प्रतिष्ठान एवं लुम्बिनी अञ्चलका विभिन्न संघसंस्थाको सहकार्यमा भूकम्पसम्बन्धी सांस्कृतिक जनचेतना अभियान प्रारम्भ भएको छ ।

हामी सबैको उत्सव, पाल्पा महोत्सव-२०७१ भन्ने नाराका साथ फागुन १ देखि १० गतेसम्म सञ्चालित नवौं पाल्पा महोत्सव सम्पन्न भएको छ ।

म त आउने थिइनँ, राजेश हमाल नआ भा....' लोक तथा दोहोरी गायक शिरीष देवकोटाले यो गीत गाएपछि कम्मर मर्काउँदै महानायक राजेश हमाल नाच्न थाले।