विदेशमा अहिले दिन र रात बराबरी हुने तर नेपालमा अहिले रातभन्दा दिन लामो हुने भएकाले बढी समय चर्न पाउने हुँदा चरा यतातिर आउने गरेको उनले बताए । बच्चा कोरल्न ठाउँ चराले सुरक्षित ठाउँ रोजीरोजी पाउने हुँदा यहाँ आकर्षित भएका हुन् ।

‘यहाँबाट विश्वले धेरै सिक्न सक्छ,’ उनले भने, ‘त्यसैले अन्य देशका संरक्षणकर्मीहरू यहाँ आउनुपर्छ ।’ उनीजस्तै अस्ट्रेलियाका १० जना विद्यार्थी नेपालको जैविक विविधता, संरक्षणका काम, वन्यजन्तु, चरा र चाडपर्व अध्ययन गर्न नेपाल आएका छन् । 

युवा जोस, गजबको स्ट्रेन्थ अनि उस्तै पावर । उनी बल पायो कि त्यसलाई जालीको दिशा देखाउने उपाय सिर्जना गर्छिन् । क्विक निर्णय लिन्छिन् अनि बललाई जाली चुमाउन बेर लाउँदिनन् । उनी हुन्– २३ वर्षीया राष्ट्रिय टोलीका स्ट्राइकर सावित्रा भण्डारी (साम्बा) । 

एक/एक सेकेन्डको फरकमा उपाधिको निर्णय भयो । लुम्बिनीस्थित मायादेवी मन्दिर वरिपरिको ७ फन्को लगाएर काठमाडौंका २२ वर्षीय साइकल टेक्निसियन अनुज पराजुलीले निर्णायक क्षणमा ७७ किलोमिटर लामो साइकल दौड प्रतियोगिता जिते ।

सगरमाथा बेस क्याम्पमा सपना पनि राम्रो देखे त्रिभुवन आर्मी क्लबका ३६ वर्षे धावक भीमबहादुर गुरुङले । नभन्दै हिउँ छिचोल्दै दगुरेका गुरुङको सपना बिपनामा परिणत भयो । उनले ४२ दशमलव ९५ किलोमिटरको दूरी ४ घण्टा २ मिनेट ३७ सेकेन्डमा पूरा गरेर पन्ध्रौं तेन्जिङ–हिलारी एभरेस्ट म्याराथन च्याम्पियसनसिपको उपाधि चुमे ।

चलचित्रको छायांकनका क्रममा १६/१७ वर्षको उमेरमा गाउँतिर पुग्दा मलाई बालबालिकाहरूको पीडाले पोल्यो । काठमाडौं नजिक बालाजुमाथिको एउटा गाउँमा मैले १८ वर्षमै ३ वटा सन्तान जन्माइसकेकी किशोरीलाई देखें । उनी बिहान ४ बजे उठेदेखि राति ९ बजेसम्म कामै मात्र गरिरहन्छिन् भन्ने कुरा सुनेपछि मलाई असह्य भयो । के महिलाहरू मेसिन हुन् ? मैले उनको अनुहारमा पीडा र समस्या मात्र थोपरिएको देखे ।

४२ दशमलव १९५ किमि दुरी श्रेष्ठले २ घण्टा ५४ मिनेट ५३ सेकेन्डमा पुरा गरि उपाधी कब्जा गरेका हुन् । सेनाकै हरिप्रसाद रिमाल २ घण्टा ५७ मिनेट २४ सेकेन्डमा दौड गरि दोस्रो भए । सेनाकै खगेन्द्र भट्ट रिमाललाई पछयाउदै तेस्रो भए ।

२२ हजार बढी चरा रहेको जगदीशपुर तालमा चरा महोत्सव गरिएकोछ । विश्व सिमसार क्षेत्रमा सुचिकृत तालमा आयोजित ३ दिने महोत्सवमा ३ हजार वढीले चरा अवलोकन गरेका छन् । चरा पर्यटनको उत्कृष्ट गन्तव्य बनाउन तालमा पाँचौं चरा महोत्सव गरिएको हो ।

महोत्सवमा २ सय ४० स्टल छन् । १ लाख दर्शकले अवलोकन गर्ने महोत्सवमा १० करोडको कारोवार हुने बताईएकोछ । कृषि पर्यटन र औद्योगिक विकास हाम्रो अभियान, आन्तरिक रोजगार र आत्मनिर्भर समाज हाम्रो पहिचान नारा सहित माघ १७ गतेदेखि २८ गतेसम्म महोत्सव संचालन हुनेछ ।

१२ वर्षे ऐश्वर्या पौडेल कपिलवस्तु डान्स आइडलको उपाधी जित्न सफल भएकी छिन् । अन्तिम प्रतिस्पर्धामा ३ जना प्रतियोगीलाई पछि पार्दै उनले उपाधि उचालेकी हुन् । जित पछि उनले आफ्नो क्षमता चलचित्रमा देखाउँने चाहना रहेको बताएकी छिन् ।

तौलिहवा स्थित प्रसिद्ध तौलेश्वरनाथ महादेव मन्दिरमा नागपञ्चमीको दिन जिउँदो नागलाई देवताको रुपमा पुजाआजा गरिएकोछ । नागपञ्चमीका दिन मन्दिर परिसार सर्पलाई दुध, लावा, अक्षता, अविर, चन्दन र फुल चढाएर पुजाआजा गरिएको थियो ।

बुद्ध जन्मस्थल लुम्बिनी घुम्न आउँने पर्यटकको संख्या ठूलो छ । विभिन्न देशबाट घुम्न आउने सबै पर्यटकले लुम्बिनीका बारेमा सहज जानकारी भने पाउँन सकिरहेका थिएनन् । भाषाको समस्याका कारण लुम्बिनीका बारेमा अर्ध ज्ञान बोकेर पर्कने सम्पूर्णका लागि अब सहज हुने भएको छ ।

मधेसको शान र संस्कृति मानिने कुस्तीको क्रेज बढ्दो छ । पश्चिम तराईका कपिलवस्तु, रूपन्देही तथा नवलपरासीमा परम्परागत खेल कुस्ती विशेष लोकप्रिय मानिन्छ ।

कपिलवस्तु– उल्लास र उमंग सञ्चार गर्ने पर्व होलीका बेला गाउँघरमा जोगिरा सरर लयमा गाइने गीत सुनिन छाडेको छ ।

विश्व शान्तिका लागि लुम्बिनीको ज्योति भन्ने नाराका साथ बुद्धस्थल लुम्बिनीमा १० लाख दीप प्रज्वलन गरिएको छ।